Ο Αγιος Μηνάς είναι ο προστάτης άγιος (πολιούχος) του Ηρακλείου Κρήτης και η μνήμη του γιορτάζεται στις 11 Νοεμβρίου, μέρα αργίας στο Ηράκλειο.
Καθιερώθηκε πολιούχος του Ηρακλείου την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Η παράδοση μας λέει ότι το Πάσχα του 1826 ενώ οι χριστιανοί ήταν μαζεμένοι στο ναό και παρακολουθούσαν τη λειτουργία της Ανάστασης, όχλος μουσουλμάνων προετοίμαζε σφαγή εναντίον τους, η οποία αποφεύχθηκε με την επέμβαση ενός ηλικιωμένου αξιωματικού καβαλάρη. Ο καβαλάρης αυτός έμοιαζε με το πρωτοπαλίκαρο των Τούρκων, τον Αγιάν Αγά, που τους ηρέμησε και τους απέτρεψε από τη σφαγή των χριστιανών. Την επέμβαση αυτή του μυστηριώδη καβαλάρη, οι χριστιανοί την απέδωσαν σε θαύμα του Αγίου Μηνά, πιστεύοντας ότι ήταν αυτός που παρουσιάστηκε στους Τούρκους και όχι ο Αγιάν Αγάς.
Όμως, ακόμη κι αν οι Τούρκοι είχαν δίκιο και δεν ήταν ο Άγιος Μηνάς ο έφιππος αξιωματικός, ήταν θαύμα ο Τούρκος διώκτης των χριστιανών (Αγιάν Αγάς) να λειτουργήσει σαν προστάτης τους την τελευταία στιγμή. Από τότε ο Αγιος Μηνάς απεικονίζεται έφιππος ως Ρωμαίος στρατηγός και τιμάται ως προστάτης της πόλης του Ηρακλείου. Αναφέρει ο Γεώργιος Συλλαμιανάκης, στο βιβλίο του “Αγιος Μηνάς” το 1939, πως όχι μόνο οι Χριστιανοί θεωρούσαν προστάτη της πόλης τον Αγιο Μηνά αλλά και οι Τούρκοι, οι οποίοι αντίκριζαν τον Αγιο με φόβο και σεβασμό. Θαύματα του αγίου αναφέρονται και σε πιο πρόσφατες εποχές, όπως το ότι ο Αγιος Μηνάς προστάτευσε το ναό του από τον σφοδρό βομβαρδισμό του Ηρακλείου στις 23 Μαΐου 1941. Σήμερα έξω από το ναό εκτίθεται η βόμβα που έπεσε στο ναό αλλά δεν εξερράγη.
Το όνομα Μηνάς είναι σπάνιο στο Ηράκλειο, και αυτό ακούγεται περίεργο για μια πόλη που έχει τον Αγιο Μηνά σαν προστάτη της. Η αιτία βρίσκεται σε μια παλιά ιστορία: Τον καιρό του τούρκικου ζυγού ήταν συνηθισμένο να αφήνουν τα νόθα παιδιά στα σκαλιά της εκκλησίας του Αγίου Μηνά. Η εκκλησία φρόντιζε τα παιδιά αυτά, και στα αγόρια έδινε το όνομα Μηνάς, μια και βρέθηκαν μπροστά στην εκκλησία του αγίου. Ετσι για πολλά χρόνια, το όνομα Μηνάς στο Ηράκλειο δήλωνε ότι αυτός που το έφερε ήταν νόθος, οπότε όλοι απέφευγαν να δώσουν στο παιδί τους το όνομα αυτό.
ENG
Agios Minas is the patron saint of Heraklion, Crete, and his memory is celebrated on November 11, a public holiday in Heraklion.
He was established as the patron saint of Heraklion during the Turkish occupation.
Tradition tells us that on the Easter of 1826, while the Christians were gathered in the temple and watching the service of the Resurrection, a mob of Muslims prepared a massacre against them, which was prevented by the intervention of an old cavalry officer. This horseman looked like the first lad of the Turks, Ayan Aga, who calmed them down and prevented them from massacring the Christians.The Christians attributed this intervention of the mysterious horseman to a miracle of Saint Minas, believing that he was the one who presented himself to the Turks and not Ayan Agas.
But even if the Turks were right and Saint Minas was not the mounted officer, it was a miracle that the Turkish persecutor of the Christians (Ayan Agas) acted as their protector at the last moment.Since then, Agios Minas is depicted on horseback as a Roman general and is honored as the protector of the city of Heraklion. George Syllamianakis mentions, in his book “Agios Minas” in 1939, that not only the Christians considered Agios Minas to be the protector of the city, but also the Turks, who regarded the Saint with fear and respect.Miracles of the saint are also mentioned in more recent times, such as the fact that Agios Minas protected his temple from the heavy bombardment of Heraklion on May 23, 1941. Today, the bomb that fell on the temple but did not explode is exhibited outside the temple.
The name Minas is rare in Heraklion, and that sounds strange for a city that has Saint Minas as its patron saint. The reason lies in an old story: During the time of the Turkish yoke, it was common to leave illegitimate children on the steps of the church of Agios Minas. The church took care of these children, and gave the boys the name Minas, since they were in front of the saint’s church. Thus, for many years, the name Minas in Heraklion indicated that the person who bore it was illegitimate, so everyone avoided giving their child this name.